هر چند امامان معصوم علیهم السلام از علم غیب برخوردارند و به وقایع گذشته و حوادث حال و آینده آگاهى دارند؛ اما تکلیف آنان مانند سایر افراد بشر، بر اساس علم عادى است و علم غیب براى آنان، تکلیفى ایجاد نمی‌کند.
امامان علیهم السلام از جهت علم و عصمت، داراى چه مقامى‌اند؟ و این دو چه نسبتى با مقام خلافت الهى دارد؟
علم لدنّى، علمى است که هیچ واسطه اى میان متعلّم و معلّم نیست. «لدن»؛ یعنى، نزد و حضور. اگر علمى با وساطت، حاصل شود، علم لدنّى نخواهد بود. اگر علمى از معلم صادر شود و به یک واسطه یا بیشتر، به شاگرد برسد؛ شاگرد آن علم را «نزد» معلم فرا نگرفته است و به آن علم لدنّى نمی‌گویند. اما اگر شاگرد از حضور خود معلم، علمى را فرا گرفت، آن علم را لدنّى می‌نامند. از آنجا که «انسان کامل»، هیچ واسطه اى میان او و حضرت حق تعالى وجود ندارد، از علم، لدنّى بهره مند خواهد بود و هیچ واسطه اى میان او و خداى سبحان در این تعلیم و تعلم وجود ندارد.
بخش مهمى از علوم امامان علیهم السلام از این گونه است. البته چنین دانشى با وحى رسالى به پیامبر صلى الله علیه و آله از جهاتى تفاوت دارد که تفصیل آن در اینجا میسور نیست.
2- عصمت امامان علیهم السلام
کلمات کلیدی:
در آیه دوّم از سورة فتح، خدا به رسولش می گوید: ( لِیغْفِرَ لَکَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِن ذَنبِکَ وَمَا تَأَخَّرَ ) تا این که خدا گناهانِ گذشته و آینده تو را ببخشد. از این آیه می توان استفاده کرد که پیغمبرِ مسلمانان گناه انجام می داده و معصوم نبوده است!
جواب:
پاسخ این شبهه را با دو جوابِ مختصر و مفصّل بیان می کنیم.
جواب مختصر: مراد از ذنب ( به معنی گناه ) در آیة شریفه، گناه و معصیت الهی نیست بلکه گناهی است که مشرکین به پیغمبر نسبت می دادند. خداوند متعال در ابتدای سورة مبارکة فتح، خطاب به پیغمبر اکرم می فرماید: ما با فتح مکّه و موقعیّتی که به تو دادیم، تمام گناهان نسبت داده شده از سوی مشرکین و تبعات شومی که برای تو در نظر گرفته بودند را بخشیدیم و آنها دیگر با تو برخورد بدی نخواهند داشت. بنابراین، آیة ذکر شده در مقامِ بیان معصیت إلهی از ناحیة پیغمبر اکرم نبوده تا این که بخواهیم بدین وسیله عصمت پیغمبر را زیر س?ال ببریم.
کلمات کلیدی:
مسأله وحی و تفسیر آن به تجربه از مباحث مهم فلسفه دین است. بشر از دیرباز به ارتباط معنوی توجه کرده است. اعتقاد به وحی در همه ادیان آسمانی سابقه داشته است. زرتشتیان، یهودیان و مسیحیان اصل وحی را پذیرفته و در کتاب‌های مقدس آنها از وحی سخن به میان آمده است.برخی بر اساس مبانی عقلی شبهاتی را در مورد وحی ذکر نموده اند؛ که در این نوشتار به چند مورد اشاره می شود.
شبهه: وحی نتیجه ریاضت پیامبران است.
به تواتر شنیده ایم که افرادی در پرتو ریاضت به مقام هایی رسیده اند و درهایی از غیب را به روی خود گشوده اند تا آنجا که از امور پنهانی خبر می دهند. از نظر روانشناسی نیز امروز این حقیقت درست است. بنابراین چه اشکالی دارد که وحی را از همین راه توجیه کنیم؛ به ویژه که حالات پیامبران-پیش از نبوت- همچون مرتاضان بوده؛ یعنی از اجتماع دوری می گزیدند... .
از مطالعه حالات مرتاضان و پیامبران پاسخ این سخن روشن می شود؛ زیرا مرتاضان اشتباهات غیر قابل انکاری دارند در صورتی که پیامبران هیچ گونه اشتباهی ندارند. نتایجی که از کار مرتاضان به دست می آید همیشه به صلاح بشر نیست و غالباً کارهای آنها جنبه نمایشی دارد. و مرتاضان به گفته های خود اعتماد کامل ندارند و هرگز دیده نشده کسی در اثر ریاضت، به برنامه جامع و مفیدی که بتواند اساس یک زندگی منظم اجتماعی باشد دست پیدا کند.
از طرف دیگر اعمال آنها که از طریق ریاضت به آنها رسیده اند، محدود است. در صورتی که پیامبران از این نظرها، درست در نقطه مقابل آنها قرار دارند. آنها به گفته خود ایمان دارند . دستورات و برنامه های مفید اجتماعی آورده اند و هیچ گونه محدودیتی در برنامه های آنان وجود ندارد.
شبهه: وحیِ پیامبران خارج از ابزار معرفت است.
ادامه مطلب... کلمات کلیدی:
خداوند در آیه 124 سوره مبارکه بقره می فرماید: {لاَ یَنَال عَهدِی الظّالِمِینَ} یعنی هیچ وقت عهد من (مقام خلافت و امامت) به ظالمین نمی رسد. به گفته مفسرین شیعه و سنی مراد از عهد، منصب امامت و خلافت است. با همین آیه می توان ثابت کرد که بر خلاف ادعای شیعیان، خلافت خلفای سه گانه (رضی الله عنه) کاملا بر حق می باشد، چرا که در آیه شریفه، خداوند متعال وعده داده است که خلافت و جانشینی او هیچ وقت به ظالمین نمی رسد.
جواب:
قبل از بیان جواب، دو مقدمه را خدمت شما عرض می کنیم:
مقدمه1: کلمه {الظالمین} در آیه ذکر شده، مطلق است و از این اطلاق چنین به دست می آید که: هر کسی که هر نوع ظلمی (چه در حق خود ،چه در حق دیگران و چه ظلم بزرگ و چه ظلم کوچک) را مرتکب شده باشد، دیگر حق امامت و زعامت بر مسلمین را ندارد و نمی تواند خلیفه و جانشین خداوند بر مردم باشد.
مقدمه2: یکی از بزرگ ترین مصادیق ظلم، شرک به خداوند است، همچنان که لقمان حکیم به فرزندش می فرماید:{یَا بنَیَّ لا تشرِک بِااللهِ اِنَ الشَّرکَ لَظلم عَظِیم} ای پسر من! به خداوند شرک نورز که شریک قرار دادن برای او ظلم بزرگی است(سوره لقمان/13) ادامه مطلب...
کلمات کلیدی:
خاخانوووووووم....شــماره بدم؟؟؟؟؟؟
خانوم خوشــــــگله برسونمت؟؟؟؟؟؟؟
خوشــــگله چن لحظه از وقتتو به مــــا میدی؟؟؟؟؟؟
اینها جملاتی بود که دخترک در طول مســیر خوابگاه تا دانشگاه می شنید!
بیچــاره اصـلا" اهل این حرفـــــها نبود...این قضیه به شدت آزارش می داد
تا جایی که چند بار تصـــمیم گرفت بی خیــال درس و مــدرک شود و
به محـــل زندگیش بازگردد.
روزی به امامزاده ی نزدیک دانشگاه رفت...
شـاید می خواست گله کند از وضعیت آن شهر لعنتی....!
دخترک وارد حیاط امامزاده شد...خسته... انگار فقط آمده بود گریه کند...
دردش گفتنی نبود....!!!!
رفت و از روی آویز چادری برداشت و سر کرد...وارد حرم شدو کنار ضریح
نشست.زیر لب چیزی می گفت انگار!!! خدایا کمکم کن...
چند ساعت بعد،دختر که کنار ضریح خوابیده بود با صدای زنی بیدار شد...
خانوم!خانوم! پاشو سر راه نشستی! مردم می خوان زیارت کنن!!!
دخترک سراسیمه بلند شد و یادش افتاد که باید قبل از ساعت 8 خود را
به خوابگاه برساند...به سرعت از آنجا خارج شد...وارد شــــهر شد...
امــــا...اما انگار چیزی شده بود...دیگر کسی او را بد نگاه نمی کرد..!
انگار محترم شده بود... نگاه هوس آلودی تعـقــیبش نمی کرد!
احساس امنیت کرد...با خود گفت:مگه میشه انقد زود دعام مستجاب
شده باشه!!!! فکر کرد شاید اشتباه می کند!!! اما اینطور نبود!
یک لحظه به خود آمد...
دید چـــادر امامــزاده را سر جایش نگذاشته...!
اخذ: جام نیوز
کلمات کلیدی:
حقیقت این است که شما جز با تلاش و کوشش و پایداری هر گز نمی توانید به حتی یکی از آروزهای خود دست پیدا کنید چه برسد به همه آنها و بالاخره روزی فرا می رسد که مجبور خواهید بود که با همه آنها خداحافظی کنید و بقیه عمر خود را در حسرت داشتن آروزهای رنگارنگ به سر ببرید .
در روایات اسلامی برای رسیدن به آروزها و اهدافی که ما در سر داریم دو رکن و عامل اساسی بیان شده است دو عاملی که اگر در زندگی اجرایی شود حتما شما می توانید به موفقیت دست پیدا کنید .
عامل اول: داشتن اراده قوی
همّت در لغت به معنی اراده، آرزو، خواهش و عزم است و بلند همّتی از صفات بسیار والای انسانی است که صاحب آن به خاطرش ستایش می شود.کسی که از اراده قدرتمندی برخوردار است همیشه سعی می کند تا به مرحله بالاتری از زندگی دست پیدا کند .کارهای کوچک و بی ارزش به هیچ وجه او را راضی نمی کند و همیشه دست به انجام کارهای بزرگ می زند .
آن قدر این عامل مهم و حیاتی است که در روایات اسلامی ارزش هر فردی را به اندازه همت و اراده ای که در زندگی دارد معرفی کرده اند، چنانچه امیر مومنان علی علیه السلام می فرماید:
(قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَی قَدْرِ هِمَّتِهِ وَ صِدْقُهُ عَلَی قَدْرِ مُرُوءَتِهِ وَ شُجَاعَتُهُ عَلَی قَدْرِ أَنَفَتِهِ وَ عِفَّتُهُ عَلَی قَدْرِ غَیْرَتِهrlm;rlm;: قدر هر کس به اندازه همّت اوست و صداقت او به اندازه جوانمردیش؛ شجاعت هر کس به قدر عزت نفس اوست و عفت او به قدر غیرتشrlm;.)(حکمت 47 :نهج البلاغه)
کسانی که از اراده و همت بالایی برخوردار هستند، همه تلاش خود را برای رسیدن به دنیا به کار نمی گیرد چرا که یقین دارد که دنیا پلی است که هرچند بزرگ است ولی محلی برای اقامت نیست و باید روزی از آن عبور کرد .
و در مقابل عواملی نیز سبب می شود که انسان هیچ گاه به فکر رسیدن به قله های موفقیت نباشد که یکی از بزرگترین و مهمترین آنها کوتاهی همت و اراده انسان هاست چنانچه امام صادق علیه السلام در این زمینه می فرماید:
(ثلاث یحجزن المرء عن طلب المعالی: قصر الهمة و قلة الحیلة و ضعف الرای:سه چیز است که آدمی را از دست یافتن به افق های بلند باز می دارد: کوتاهی همت و انگیزه، کمی چاره جویی و پژوهش و ناتوانی و ضعف در رای و نگرش )(تحف العقول :ص318 )
انجام هر کاری و رسیدن به هر آرزویی برای انسان امکان دارد به شرطی که همواره قرین با دو عامل اراه قوی و سعی و تلاش باشد، پس بیایید از امروز موفقیت و خوشبختی را با تکیه بر این دو عامل مهم برای زندگی فردی و اجتماعی خود تضمین کنید .
پس اگر آرزو و سودای موفقیت در سر دارید، در مرحله اول باید از اراده قدرتمندی برخوردار باشید، اراه خود را تا می توانید قدرتمند و عالی کنید تا بتوانید زودتر به آروزها و آمال خود برسید
عامل دوم: تلاش و کوشش
داشتن اراده قدرتمند نیز به تنهایی نمی تواند شما را به آرزوها و خواسته هایتان برساند، بلکه علاوه بر آن شما نیازمند عامل دیگری است، عاملی به نام تلاش و کوشش که اگر با اراده قوی جمع شود، رسیدن به موفقیت را برای شما تضمین خواهد کرد .
خداوند متعال در توضیح این قانون ارزشمند و طلایی در قرآن مجید این گونه می فرماید:
(وَ أَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَی :و اینکه برای انسان جز حاصل تلاش او نیست.) (نجم ، 39)
قانون تلاش بیان می کند که شما به اندازه تلاش و کوششتان به موفقیت ها دست پیدا می کنید و اگر سعی و تلاش کمی دارید به هیچ وجه آرزوی رسیدن به موفقیت های بزرگ را نداشته باشید.
موفقیت تصادفی نیست. هیچ کس نیست که بدون تلاش و ذکاوت توانسته باشد به موفقیت دست پیدا کند.
این خودتان هستید که می توانید تصمیم بگیرید که در زندگیتان موفق باشید یا ناموفق. انتخاب با شماست .
از این رو انسان های بسیار زیادی در طول تاریخ به چشم می خورند که هر چند از استعداد کمی برخوردار بودند اما با تکیه بر دو عامل اراده و تلاش توانسته اند تا جایی پیش بروند که برای همیشه نام خود را در دفتر تاریخ ثبت کنند که از جمله این افراد می توان به سکاکی اشاره کرد .
چنانچه در زندگی او نقل می کنند شغل او ابتدا قفل سازی بودهاست و یک اتفاق ساده سبب می شود تا او راهی جاده موفقیت شود .
سکاکی روزی یک قفل بسیار زیبا برای حام وقت می سازد و نزد وی می برد حاکم که از دیدن آن قفل بسیار خوشحال می شود و در حال باز و بسته کردن آن قفل بوده که ناگهان دانشمندی وارد می شود .
حاکم که از دیدن دانشمند بسیار خوشحال می شود قفل را زیر تشکی که بر آن نشسته بود پنهان می کند و با آن فرد دانشمند و حکیم شروع به گفتگو می کند .
سکاکی که با دیدن این منظره ناراحت می شود با خود این گونه می گوید:(این علم خوب است نه آن علمی که زیر تشک برود)
داشتن اراده قدرتمند نیز به تنهایی نمی تواند شما را به آرزوها و خواسته هایتان برساند، بلکه علاوه بر آن شما نیازمند عامل دیگری است، عاملی به نام تلاش و کوشش که اگر با اراده قوی جمع شود، رسیدن به موفقیت را برای شما تضمین خواهد کرد
از آن روز به بعد تصمیم می گیرد تا در وادی علم آموزی وارد شود ولی هر چه تلاش می کند موفق نمی شود تا اینکه اتفاق ساده ای سبب می شود تا نا امید نشود .
روزی که از نزدیک آبشاری می گذشت که دید آبا از بالای آبشار روی سنگی می چکد و سنگ بر اثر آن آبها مقداری سوراخ شده است و با خود می گوید :
دل من که از این سنگ سخت تر نیست، علم هم از آن آب روان تر نیست ،پس باید عالم بشوم .با این که بیش از چهل سال از عمر او می گذشت و کسب دانش با زن و فزرندان برای او بسیار مشکل بود تلاش کرد تا جایی که به یکی از دانشمندان معروف زمان خود تبدیل شد .
امام مجتبی علیه السلام نیز در زمینه تلاش و کوشش در راستای رسیدن به خواسته ها و اهداف انسان این گونه می فرمایند:
(اِتَّقُوا اللّهَ عِبادَ اللّهِ وَ جِدُّوا فی الطَّلَبِ وَ تِجاهِ الْهَرَبِ وَ بادِرُوا الْعَمَلَ قَبْلَ مُقَطِّعاتِ النَّقِماتِ وَ هادِمِ الَّذّاتِ ؛ ای بندگان خدا! پرواپیشه باشید و برای رسیدن به خواستهrlm;ها تلاش کنید و از کارهای ناروا بگریزید و قبل از آنکه ناگواریها به شما روی آورند و نابود کننده لذات یعنی مرگف را رسد، به کارهای نیک مبادرت ورزید.)( بحار الانوار، ج 75، ص 109)
خلاصه کلام آنکه انجام هر کاری و رسیدن به هر آرزویی برای انسان امکان دارد به شرطی که همواره قرین با دو عامل اراه قوی و سعی و تلاش باشد، پس بیایید از امروز موفقیت و خوشبختی را با تکیه بر این دو عامل مهم برای زندگی فردی و اجتماعی خود تضمین کنید .
اخذ: تبیان
کلمات کلیدی:
هنگامی که صحبت از زشتی و زیبایی است شاید در ابتدا صورت ظاهری در نظر جلوه گر شده و فرض کنید مراد از انسان زشت یا زیبا همان انسان، با صورتی زشت یا زیباست. بله این فرض نیز در میان ما رایج است اما مقصود در این مقال امر دیگری است که با فرض مذکور تفاوت‌ها دارد.
از امام صادق علیه السّلام روایت مىکند که فرمود: در زمان پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم مردى بود که (ذو النمره) نامیده مىشد. او از زشتترین مردم بود و به سبب همین زشتى او را (ذو النمره) مىنامیدند. یک روز او خدمت پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله رسید و عرض کرد: اى پیامبر خدا! به من بگو خداى عزّ و جلّ بر من چه واجب کرده است؟ پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود: خداوند بر تو واجب کرده است هفده رکعت نماز در شبانه روز، و روزه ماه مبارک را در صورتى که زنده ماندى و آن را درک کردى، و حج را اگر استطاعت یافتى، و زکات را، و آن را براى او شرح داد. آن مرد گفت: سوگند بخدایى که تو را بحق به پیامبرى برانگیخت، براى پروردگار خود افزون بر آنچه براى من واجب گردانیده به جاى نخواهم آورد. پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمود: چرا اى ذو النمره؟ عرض کرد: زیرا که مرا چنین زشت آفریده است. در این هنگام جبرئیل بر پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم نازل شد و عرض کرد: اى پیامبر خدا! پروردگارت به تو دستور مىدهد که از سوى او به ذو النمره سلام برسانى و به او بگویى: پروردگارت مىفرماید: آیا خشنود نیستى که در روز رستاخیز تو را به زیبایى جبرئیل محشور کنم.
کلمات کلیدی:
حضرت علی علیه السلام می فرماید:"الم?من لایمسی و لا یصبح الا ونفسه ظنون عنده"م?من خصلتش این است: صبحی را به شام نمی برد و شبی را به صبح نمی آورد مگر اینکه نفسش مورد بدگمانی اوست، همیشه با یک نوع بدگمانی به نفس خود نگاه می کند، مثل آدمی که همسایه خائنی داشته باشد که به او اعتماد ندارد و دائما در فکر این است که این همسایه خیانتی نکند.
خداوند متعال درباره اجتناب از نفس اماره که به اصطلاح امروزى همان « خود طبیعى » یا « خود حیوانى » است ، با اشکال متنوع ، دستوراتى صادر فرموده است. در اسلام برترین جهاد، جهاد با نفس است، که در حدیث معروف پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم جهاد اکبر خوانده شده یعنى برتر از جهاد با دشمن که جهاد اصغر نام دارد، اصولا تا جهاد اکبر به معنى واقعى در انسان پیاده نشود در جهاد با دشمن پیروز نخواهد شد.
نفس اماره عبارتست از حالت نازله نفس؛زیرا همواره انسان را امر به اعمال و رفتاری می کند که سقوط و انحطاط را در پی دارد.
کلمات کلیدی:
دنیا بر دو قسم است: دنیای ممدوح و دنیای مذموم. هرگاه انسان از دنیا و مواهب موجود در آن در راه رضای خدای سبحان و قرب به او استفاده نماید، به این دنیا، دنیای ممدوح گفته می‌شود. مثل تجارت، زراعتو صناعتی که مقصود از آن تأمین نیازهای خانواده برای اطاعت امر خدا وصرف آنها در مصارف خیریه و کمک به محتاجان و بینیازی از مردم باشد.
هم دنیا در حقیقت، رویایی بیش نیست و عالم بیداری در آخرت است، هم اغلب انسان‌ها در دنیا خوابند و چون بمیرند، بیدار می‌شوند. معیار سعادت و خوشبختی در آخرت است که حیات واقعی آنجا است، نه در دنیا که به خواب شبیه‌تر است. امام حسین علیه‌السلام، تلخ و شیرین دنیا را خواب، و بیداری حقیقی را در آخرت می‌داند و فوز و رستگاری یا شقاوت و تیره‌بختی را نسبت به آخرت حساب می‌کند: «انَّ الدُّنیا حُلوُها و مُرُّها حُلُمُ و الاِنتِباهُ فی الاخرةِ والفائِزُ مَن فازَ فیها و الشَّقیُّ مَن شَقی فیها.»( موسوعة کلمات الامام الحسین، ص 398)
بر اساس این دیدگاه، آن که به وسعت آخرت دل ببندد، دنیا را تنگ و محدود می‌بیند و مرگ را پل عبور از تنگنای دنیا به گستره آخرت می‌شناسد و تلاش خویش را مصروف آن مرحله می‌سازد. سیدالشهدا علیه‌السلام نیز به اصحاب خویش، ضمن دستور به پایداری و صبر، یادآور می‌شد که مرگ، پل عبور به آخرت است و پس از گذر از آن، به بهشت گسترده و نعمت‌های بی‌پایان می‌رسند: «فَمَا المَوتُ اِلاّ قَنطَرَةٌ تَعبُرُ بِکُم عَنِ البُوسِ و الضَّراءِ اِلی الجَنانِ الواسِعَةِ وَ النَّعیمِ الدّائِمِةِ.» (نفس المهموم، ص 135)
آنان که آخرت را نشناسند یا نبینند، انتقال از دنیا به آخرت نیز برایشان دشوار است. اما اگر بصیرت و بینش باشد و انسان در همین دنیا، آخرت را مشاهده کند، این بینش شهودی، انتقال به آخرت را آسان می‌سازد و آخرت‌گرایی، بر دنیازدگی چیره می‌شود. نحوه شناخت از دنیا و آخرت و پیوند این دو، سهم عمده‌ای در نحوه عمل انسان دارد.
سیدالشهداء علیه‌السلام از کربلا، در نامه‌ای که به محمد حنفیه و بنی‌هاشم می‌نویسد، چنین می‌فرماید:
«... اَمّا بَعدُ فَکاَنَّ الدُّنیا لَم تَکُن و کَاَنَّ الاخِرَةَ لَم تَزَل وَ السّلامُ»( بحارالانوار، ج 45، ص 87) ؛ گویا دنیا از اول نبوده است و گویا آخرت همواره بوده است!
کلمات کلیدی:
